معماري دوره هخامنشيان 25 ص

براي توضيحات بيشتر و دانلود كليك كنيد

دسته: معماري
بازديد: 37 بار
فرمت فايل: doc
حجم فايل: 38 كيلوبايت
تعداد صفحات فايل: 25

قيمت فايل فقط 3,400 تومان

تحقيق معماري دوره هخامنشيان

معماري دوره هخامنشيان در حدود 560 سال پيش از ميلاد كه دو دولت نيرومند آريايي يعني ماد و پارس با هم موتلف گشتند امپراطوري بزرگ ايران به وجود آمد. اين واقعه زماني رخ داد كه كوروش بزرگ نخستين شاه هخامنشي نياي خود آستياك (اژي دهاك) فرمانرواي ماد را از تخت پادشاهي به زير آورد . با كوشش دو تن از پادشاهان توانمند اين سلسله يعني كوروش و سپس داريوش همه آسياي باختري و خاوري از رود نيل تا جيحون و از درياي اژه تا رود كنگ به تصرف در آمد و شاهنشاهي ايران بصورت نخستين امپراطوري بزرگ جهان سازمان يافت و مدت دويست و سي سال با ثباتي كم نظير دوام آورد . راه شاهي كه از سارد پايتخت ليديه تا شوش به مسافت بيش از 1600 ميل امتداد داشت با يكصد و دوازده ايستگاه بين راهي در طول آن براي كمك به كاروان ها و حمل ونقل كالا در مدتي كمتر از نود روز در سراسر امپراتوري و حتي سنگ فرش بودن راههاي بين شوش و تخت جمشيد و اكباتانه (همدان) نمونه اي كوچك از اقدامات عمراني هخامنشيان بوده كه نشانگر تمدن درخشان ايراني در اين دوره است. هنر ايران در دوران هخامنشي هنري است شاهي و سرنوشتش با سرنوشت شاهان هخامنشي پيوند خورده است و به اين دليل است كه در دوران پادشاهي كوروش و داريوش اين هنر به اوج ترقي مي رسد و سپس پيشرفت آن متوقف مي گردد و فقط در زمان خشايارشا و اردشير مختصر جنبشي از خود نشان ميدهد. **** مهمترين بناهاي به جاي مانده اين دوران كاخهاي شاهي است تاريخ ساختمان اين كاخها به اواسط قرن ششم قبل از ميلاد باز مي گردد آنچنان كه از آثار معماري اين دوره بر مي آيد آغاز آن از مسجد سليمان و بعدا در پاسارگاد و تخت جمشيد گواه آن است. يكي از عناصر مهم ساختماني صفه مصنوعي است كه پشت به كوه دارد و روي آن ساختمانهاي كاخها و اقامتگاههاي شاهي را بنا ميكردند با پلكانهاي سنگي براي صعود به صفه. به عنوان نخستين ابزار سياسي و به نشانه تاييد آسماني در حدود سال 550 پيش از ميلاد كوروش ساختمان مجموعه كاخ و پرستشگاههايي را در پاسارگاد در استان فارس بنا نهاد كه نخستين كانون امپراطوري هخامنشي و معرف سبك معماري هخامنشي است و آشكارا منابع آنرا روشن مي سازد . معماري پاسارگاد در حقيقت يك نوع معماري تكامل يافته از شيوه معماري پارسي است با آنكه بسياري از بخشهاي آن از ميان رفته ولي زيبايي و اصول فني در ساختمان را رعايت نموده اند. هخامنشيان تنها سازندگان كاخ نبودند بلكه از آنها نيز آثار معابد و مقابر آرامگاهي صخره اي بجاي مانده است . به هر روي كه اين دوره از معماري ايراني را بررسي كنيم در خواهيم ياغت كه از چه پيشينه اي غني و بادوام برخوردار است همچنانكه بيش از اين گفتم معماري هخامنشي به نوعي شكل تكامل يافته معماري ايلامي و مادي است و به عبارت ديگر هخامنشيان از آن مجموعه فنون و هنرهاي ساختماني با روشي خاص و استادانه استفاده كردند . آنان مصطبه سازي آجرهاي لعابدار ايلامي و تالارهاي ستون دار با ايوانهاي جانبي و مقابر صخره اي مادي را تكامل بخشيدند و از همسايگان و ملل تابعه هم غافل نماندند بلكه از معماري و معماران بابلي آشوري ليدي ساردي مصري استفاده هاي شاياني بردند و افزون بر آثار موجود از ملل متقدم هنرمندان آثاري پديد آوردند كه در طول تاريخ بشريت اگر بي نظير نباشد كم نظير است. معماران هخامنشي از هوش و ذكاوتي سرشار بهره مند بوده اند . زير در آثار آنها اصولي رعايت شده كه بعدها به عنوان اصول معماري ايراني معمول و مرسوم گرديد.هر چه بنا كردند به استثناي پاره اي از موارد مصالح بوم آورد را در نظر گرفتند . از آن جمله پاسارگاد است كه آن را مي توان از پروژه هاي عظيم و آغازين امپراطوري هخامنشي محسوب نمود . هخامنشيان با اينكه قبلا در مسجد سليمان آثاري از خود به جاي گذاشته بودند اما پاسارگاد داستاني ديگر دارد . پاسارگادي كه به اعتقاد بسياري از مورخين نخستين پايتخت امپراطوري نوپا بود و از همانجا ساير نقاط كشور بزرگ و پهناور ايران آنروز تسخير گرديد. پاسارگاد را بايد از كارهاي كوروش بزرگ قلمداد كرد . در پاسارگاد هنر ايراني وحدت يافته تر مي شود با آثاري نظير كاخ دروازه و ديگر كاخها و تل تخت. در اين شهر مجموعه اي از بناهاي كاخها مقابر پل و كوشكهايي بر پا گرديدند . كه هر يك از آنها جاي بررسي و مطالعه جداگانه دارند. زيرا تمام آنچه كه يك اثر معمارانه بايد داشته باشد در اين ساختمانها رعايت گرديده است. حال براي جلوگيري اطاله كلام به شرح و توصيف جزئيات برخي از اين بناها مي پردازيم. تل تخت(تخت سليمان): اين اثر معماري كه صفه بزرگي است مشرف به تمام كاخ ها و باغهاي پيرامون خود در پاسارگاد بر روي تپه اي به بلندي 50 متر قرار گرفته كه بقاياي ديوار سنگي بزرگ آن قابل ملاحظه است . سكوي اين بنا از سنگهاي بزرگ تراشيده شده در نما و با سنگهاي لاشه اي در ديوار اصلي ساخته شده است.بخش غربي اين سكو را از ستيغ و لبه يك تپه كوه مانند ساخته اندو سپس مجموعه اي از كاخها و ساير تاسيسات را روي آن ايجاد كرده اند.بي هيچ گماني اين تخت را براي زيربناي كاخ هاي باشكوهي همانند كاخهاي تخت جمشيد به وجود آورده اند . نكته قابل ذكر در سنگهاي تراشيده آن است كه در معماري به سنگهاي ((بادبرد)) معروف هستند و با بستهاي فلزي به شكل دم چلچله اي به هم متصل شده اند .درباره زمان ساخت آن ديويد استروناخ معتقد است كه بايد به فرمان كوروش در زماني كه پاسارگاد پايتخت امپراطوري هخامنشي بوده ساخته شده باشد به هر روي با اينكه ساختمان مزبور خرابي ديده است ولي طرح تقريبي بازسازي شده آن اندكي از عظمت و شوكت معماري آنرا نمايش مي دهد.

آرامگاه كوروش: نخستين اثري كه در دشت مرغاب و دهكده مادر سليمان (پاسارگاد) جلب توجه ميكند مقبره كوروش است. بناي سنگي باشكوهي كه در حدود بيست و پنج قرن پيش ساخته شده است. اين بنا در ميان مردم به نام قبر مادر سليمان معروف است. بنا از دو بخش تشكيل شده است: الف)قسمت سكو مانند كه يادآور زيگورات چغازنبيل ((دوره ايلامي ))است ب)قسمت بالايي آن كه اتاق كوچكي است و با سقف سنگي به صورت شيرواني (خرپشته) ايجاد شده است. بخش سكو مانند پله پله از شش طبقه تشكيل يافته است طبقه اول 70/1 دوم و سوم هر كدام 1 متر و سه طبقه آخري 55 سانتي متر بلندي دارند عرض سكوها كه حالت پله مانند را دارند 50 سانتي متر است. بلندي اين قسمت در مجموع 35/5 متر است بخش ب كه اتاقك كوچكي است داراي در گاهي به عرض 87 سانتي متر و ارتفاع 30/1 متر است . ابعاد 30/2*3 متر و ارتفاع آن 10/2 متر است.كل بنا از سنگ ساخته شده است و يكي از آثار معماري بسيار زيباي دوران هخامنشي. كاخ دروازه :اين بنا كه در شرق محوطه كاخها و اندكي بيرون از خط ديوار حصاري است كه مجموعه كاخي در آن قرار دارند واقع شده است ابعاد آن 36*36 متر است. بناي ستوندار با دو رديف 4 تايي ستونهاي سنگي جزر ديوارها نيز از سنگ ساخته شده است و اين بنا چهار مدخل ورودي دارد كه دو تا از آنها بزرگتر از دوتاي ديگرند. بر روي سطوح مدخل ورودي نقوش برجسته اي از تركيب انسان و گاو انسان و ماهي وجود دارد و در گاه شمالي آن نقش يك انسان بالدار كه بعضي آن را به كوروش بزرگ تعبير كرده اند . ستونها داراي پايه هايي از سنگ سياه و زرد شبه مرمر هستند و كف كاخ را با سنگهاي بدون شكل هندسي منظم سنگ فرش نموده اند. مجموعه كاخها و باغ شاهي: اين مجموعه باغ و كاخ را مي توان يكي از قديميترين نمونه هاي موجود از نوع خود محسوب نمود كه شامل دو كاخ بار عام و اختصاصي كوروش دو بناي كوشك و مجموعه از آب نماها و خيابان ها است. كاخ بارعام كوروش:اين بنا مشتمل بر يك تالار مركزي و چهار ايوان در چهار جهت و دو اتاق در جناحين ايوان جنوبي است.تالار مركزي آن از دو رديف چهار ستوني سنگي تشكيل يافته و چهار ايوان در جهات اربعه آن نيز داراي دو رديف ستون سنگي است و فاصله ستونها در بخشهاي اخير كمتر از تالار مركزي است.تالار مركزي همانند كاخ دروازه داراي چهار مدخل ورودي در چهار جهت است.اين بنا نيز از سنگ و خشت ساخته شده و كف آنرا با مهارت كم نظيري سنگ فرش نموده اند.ستونهاي بجا مانده نشانگر آن است كه بدون تزيين است. كاخ اختصاصي كوروش : از نظر پلان و شكل مانند كاخ بارعام است و عبارتست از يك تالار مركزي با 5 رديف 6 تايي ستونهاي سنگي و چهار ايوان در جهات اربعه دارد و دو اتاق در گوشه شمال غربي و جنوب غربي .ابعاد آن در حدود 5/22*3 متر و وسعت آن 700 متر مربع است جرز درگاه هاي اين بنا از سنگ زرد شبه مرمر كه در نزديكي پاسارگاد وجود دارد ساخته شده است . تركيب سمگ سياه و زرد در پايه ستونها جالب و ديدني است . شالي پايه ستونها داراي تزيينات قاشقي است در جاي ديگر از آن استفاده نشده بوده است. كوشكهاي باغ شاهي:در ميان مجموعه باغها و كاخهاي شاهي پاسارگاد دو بناي زيبا قرار دارد كه هر كدام از آنها داراي يك سالن مركزي است كه چهار ايوان در چهار جهت دارد . ايوانهاي شمالي جنوبي كوشك A داراي چهار ستون در هر رديف هستند و ايوانهاي شرقي و غربي به خاطر كم عرض بودن داراي يك رديف ستون.كوشكBدر ايوانهاي شرقي و غربي چهار ستون در يك رديف و در ايوانهاي شمالي و جنوبي يك ستون دارد.اين امر تنوع در معماري دو بناي كوچك را تا چه حد آشكار مي سازد . اين بناها در حقيقت راه ارتباطي به كاخهاي اختصاصي و بارعام كوروش بوده اند. باغ پاسارگاد:مجموعه اي است زيبا ومنسجم كه كاخها و كوشكهاي متعددي را در خود جاي داده است.اين باغ را مي توان يكي از زيباترين باغهاي جهان دانست . زيبايي و شهرت باغهايي از اين نوع بوده كه واژه پرديس /فرديس/فردوس (باغ) فارسي را به چند زبان بزرگ و معروف جهان(عربي/انگليسي/فرانسه/ايتاليايي/آلماني..) نفوذ داده است و اين امر نشانگر قدمت باغ سازي در ايران است كه باغ سازي در دوره صفويه نيز متاثر از اين دوره است. مقبره كمبوجيه(زندان سليمان):مقبره كمبوجيه بناي سنگي مكعب مستطيل شكلي است كه از سنگهاي سفيد بزرگ تراشيده شده است و متاستفانه يكي از ديوارهاي چهارگانه و سقف آن سالم مانده است.و از هر نظر قابل مقايسه با بناي كعبه زردشت نقش رستم در مرودشت است . البته به طور قطع قديمي تر از بناي فوق الذكر (كعبه زردشت) است.

قيمت فايل فقط 3,400 تومان

برچسب ها: معماري, دوره, هخامنشيان, 25, ص,

جمعه ۱۷ آذر ۹۶ | ۱۳:۱۴
۳۳ بازديد
۰ نظر

هخامنشيان